Polakowi jeno dom drewniany przystoi, a insze domy z błota tudzież kamienia, przez mularzy przysposobione, Frycom i inszemu kacerstwu zostawmy! Onufry Zagłoba |
![]() |
Pochodzi podobno z 1470 roku, jest wiÄ™c nieco starszy od koÅ›cioÅ‚a w DÄ™bnie PodhalaÅ„skim, Harklowej czy Binarowej. Starszy od tego koÅ›cioÅ‚a jest chyba tylko koÅ›cióÅ‚ w oddalonym o niecaÅ‚e 20 km Haczowie. KoÅ›cióÅ‚ w Bliznem ma wiele podobieÅ„stw do tego w Haczowie.
KoÅ›cióÅ‚ ten stoi na wzgórzu poÅ›ród kilku drewnianych budynków i murowanych kaplic co robi bardzo przyjemne wrażenie. Warto także podkreÅ›lić, że jest to koÅ›cióÅ‚ zdecydowanie wiÄ™kszy niż ten w DÄ™bnie PodhalaÅ„skim.
BryÅ‚a koÅ›cioÅ‚a jak wiÄ™kszoÅ›ci gotyckich koÅ›cioÅ‚ów drewnianych skÅ‚ada siÄ™ z trzech części: wieży, nawy i prezbiterium. Nawa i prezbiterium pochodzÄ… z XV wieku, a wieża z XVII. Korpus nakrywa bardzo stromy dach. Sygnaturka oraz zwieÅ„czenie wieży majÄ… charakter barokowy, co nadaje zresztÄ… bardzo malowniczy wyraz bryle koÅ›cioÅ‚a, gdyż gotyk i barok dajÄ… bardzo Å‚adne zestawienia. Prezbiterium jest zamkniÄ™te wielobocznie dziÄ™ki czemu bryÅ‚a jest jeszcze bardziej efektowna, a dach wydaje siÄ™ jeszcze bardziej stromy.
ÅšwiÄ…tynia ma wspaniaÅ‚e wnÄ™trze peÅ‚ne zdobieÅ„ i pamiÄ…tek które byÅ‚y tu umieszczane w przeciÄ…gu póÅ‚ tysiÄ…ca lat jej istnienia. Na Å›cianach i stropie nie ma pustego miejsca, caÅ‚ość jest pokryta renesansowymi malowidÅ‚ami. W części wschodniej stojÄ… trzy barokowe oÅ‚tarze. Barokowy charakter majÄ… także Å‚awki i organy.
KoÅ›cióÅ‚ ten to jedna z najwspanialszych rzeczy jakÄ… w Polsce mamy i powinien być obowiÄ…zkowym punktem w edukacji kulturalnej w Polsce, nawet przed wiÄ™kszoÅ›ciÄ… zabytków murowanych.
Oprócz koÅ›cioÅ‚a, w Bliznem zachowaÅ‚o siÄ™ również wiele dawnej zabudowy drewnianej charakterystycznej dla Podkarpacia.
Nieopodal starego koÅ›cioÅ‚a w Bliznem powstaÅ‚ nowy. Jego architektura sama w sobie jest porażkÄ…. W zestawieniu z arcydzieÅ‚em jakim jest stary koÅ›cióÅ‚ to zupeÅ‚na katastrofa. Wystawia on fatalne Å›wiadectwo zarówno inwestorom i projektantom, jak naszym czasom.
Autor: architekt Piotr Olszka